Anlaşmalı boşanma davası, tarafların ortak kararıyla boşanma ve boşanmanın sonuçlarını bir protokole bağlamaları ve mahkemeye sunmaları ile gerçekleşir. Boşanma davaları iki şekilde açılabilmektedir. Bunlar anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma şeklinde olmaktadır. Çekişmeli boşanma davasında taraflar, boşanma veya boşanmanın ferileri olan nafaka, velayet, tazminat, mal rejimi gibi konularda ortak bir karar verememekte ve karar vermesini mahkemeden talep etmektedir. Anlaşmalı boşanmada ise, bahsettiğimiz boşanma, nafaka, mal rejimi gibi hususlarda taraflar aralarında ortak bir karar vererek protokol yapmakta ve mahkeme protokole göre karar vermektedir. Anlaşmalı boşanma davası tek celsede karara çıkarken, çekişmeli boşanma davasının karara çıkması yıllar sürebilmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Şartları Nelerdir?
Anlaşmalı boşanma davası açabilmenin birkaç şartı mevcuttur. Şöyle ki,
- Tarafların en az bir yıl evli olmaları şartı aranmaktadır. Taraflar eğer evlendikten sonra bir yıl evli olarak kalmadılarsa anlaşmalı şekilde boşanmaları mümkün değildir. Tarafların resmi nikah tarihinden itibaren 12 ayın mutlaka doldurulması şarttır.
- Anlaşmalı boşanmak için bir diğer şart ise, tarafların boşanma konusunda tüm hususlarda ortak bir karar alması gerektiğidir. Şöyle ki, her iki eş de boşanmak istiyorsa, boşanmanın dışında ortak malların paylaşımında, müşterek çocuk varsa velayetin kime verileceğinde, nafaka miktarında, ziynet eşyalarında, tazminat taleplerinde ve diğer taleplerde de ortak bir mutabakat sağlamaları gerekmektedir. Eğer taraflar, belirttiğimiz hususlarda anlaşamıyorsa anlaşmalı boşanma gerçekleşmeyecektir.
- Anlaşmalı boşanma protokolündeki maddelerin kanuna ve çocuğun üstün yararına uygun olması gerekmektedir.
- Tarafların boşanma ve sonuçları hakkındaki tüm konularda ortak bir noktada buluşması halinde anlaştıkları hususları protokole yazmaları ve dava dilekçesiyle birlikte mahkemeye sunmaları gerekmektedir. Tarafların, mahkeme huzurunda hakim karşısında boşanmak istediklerini ve protokolde yazan maddeleri kabul ettiklerini sözlü olarak beyan etmeleri de şarttır. Mahkeme hakimi boşanma protokolünde anlaşılan hususları ve özellikle çocuklara ilişkin düzenlemelerini uygun bulduğu takdirde boşanma kararı verilecektir.
Anlaşmalı Boşanmada Velayet, Nafaka ve Kişisel İlişki
Anlaşmalı boşanma davasında eğer müşterek çocuk varsa velayet, nafaka ve kişisel ilişki hususları gündeme gelecektir. Müşterek çocuğun velayetinin hangi ebeveyne verileceği, velayet verilmeyen anne veya baba ile çocuğun görüşmesinin hangi günlerde yapılacağı, çocuğun ihtiyaçları için iştirak nafakasının ne kadar olacağı gibi hususlar ayrıntılarıyla protokolde yazmalıdır. Anlaşmalı boşanma davalarında hakim, çocuğun üstün yararı gereğince karar verecektir. Protokolde çocuk ile kişisel ilişki kurulması, çocuğa verilen nafaka, çocuğun velayeti gibi hususlarda eğer hakim çocuğun üstün yararı gereğince bir hukuka aykırılık tespit ederse protokole müdahale edecektir.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Anlaşmalı boşanma davasında görevli mahkeme Aile Mahkemesidir. Aile Mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise Asliye Hukuk mahkemeleri davaya Aile Mahkemesi sıfatıyla bakacaklardır. Yetkili mahkeme ise, tarafların belirlediği herhangi bir yerde bulunan Aile Mahkemesinde, Aile Mahkemesi olmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesinde açılabilmektedir. Anlaşmalı boşanma davasında tarafların ortak kararı mevcut olduğundan yetki itirazında bulunulamayacaktır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Anlaşmalı boşanma davası, tarafların ortak mutabakat sağladığı anlaşmalı boşanma protokolünün hazırlanmasının ardından mahkemeye dava dilekçesinin ve anlaşmalı boşanma protokolünün sunulması ile açılır. Mahkemece uygun tarihte duruşma günü belirlenir. Belirlenen duruşma gününe her iki tarafın katılımı ve boşanma iradelerini açıklamaları ile tek celsede boşanmaya karar verilir. Mahkemelerin duruşma günü yoğunluğuna göre genellikle 1 ay içerisinde, daha erken veya daha geç olacak şekilde duruşma günü verilmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Kesinleşir?
Anlaşmalı boşanma davası, verilecek duruşma gününde karara çıkar ve karar hakim tarafından kısa karar şeklinde açıklanır. Daha sonrasında mahkemece gerekçeli kararın yazılması beklenir. Mahkeme gerekçeli kararını yazdıktan sonra taraflara tebliğe çıkarılır. Tarafların gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde istinaf kanun yoluna başvurmaması halinde karar kesinleşir. Bir diğer yol olarak, gerekçeli karar yazıldıktan sonra tarafların istinaf kanun yolundan feragat etmeleri halinde karar feragat nedeniyle iki haftalık süre beklenmeden kesinleşebilecektir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolüne Uyulmaması Halinde Ne Olur?
Anlaşmalı boşanma protokolünün hukuka uygun şekilde hazırlanması ve tarafların mağduriyet yaşamaması için alanında uzman bir boşanma avukatından hukuki destek alınması en faydalı olandır. Eğer anlaşmalı boşanma sonrasında taraflar protokole uymazsa, bu hususta dava açılması gerekmektedir. Anlaşmalı boşanma protokolü mahkemece karara bağlandıktan sonra ilam niteliğinde olduğundan icra edilebilir ve dava edilebilir hale gelecektir. Anlaşmalı boşanma protokolüne uyulmadığı takdirde tarafların protokole uyulmadığını, protokolün ihlal edildiğini mahkemeye bildirmesi ve yeniden dava açması gerekmektedir.