Muhdesat Nedir?
Muhdesat, sonradan yapılmış, sonradan meydana gelmiş şeyler, yeni şeyler olarak tanımlanmaktadır. Kadastro Kanunu m. 19/II hükmünde de muhdesat terimi geçmektedir. Söz konusu hüküm, “taşınmaz mal üzerinde malikinden başka bir kimseye veya paydaşlarından birine ait muhdesat mevcut ise bunun sahibi cinsi, ihdas tarihi ve iktisap sebebi belirtilerek tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterilir” şeklindedir.
Hukukumuzda muhdesat, sürekli kalmak amacıyla arazi üzerinde inşa edilen yapıları ve dikilen bitkileri ifade etmektedir.
Muhdesatın Unsurları
Muhdesatın çeşitli unsurları bulunmaktadır. Bunlardan ilki yapı veya bitki olmasıdır. Yapı, kalıcı olarak taşınmazın altında veya üstünde yapılan inşaattır. Bitki ise, toprakta yetişen veya insan tarafından dikilen her türlü şeydir. İkincisi muhdesatın kalıcı olması gerekmektedir. Son olarak muhdesatın hukuka aykırı bir sebeple inşa edilmiş veya dikilmiş olması gerekmektedir.
Davanın Niteliği
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası, muhdesatın bunu iddia eden tarafından meydana getirildiğini veya ona ait olduğunu tespit ettirmek amacıyla ikame edilen bir dava olup hukuki niteliği itibariyle tespit davasıdır.
Bu davanın açılabilmesi için hukuki yarar olarak açılmış bir ortaklığın giderilmesi davası, kamulaştırma davası, kentsel dönüşüm uygulanması, ecrimisil davası bulunması gerektiği kabul edilmektedir.
Taraflar
Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası, muhdesatın kendisine ait olduğunu iddia eden tarafça açılır. Bu dava, muhdesatın davacıya ait olduğunu kabul etmeyen diğer tüm maliklere karşı açılır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Muhdesatın aidiyeti davalarında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir. Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi de yetkili mahkeme olarak düzenlenmiştir.
Harç ve Yargılama Giderleri
Muhdesatın aidiyeti davası nispi harca tabidir. Davacı, kendine ait olduğunu iddia ettiği muhdesatın değeri üzerinden harç öder. Burada değer tespit edilirken muhdesatın bulunduğu taşınmazın (arazinin, zeminin) değeri düşülür.
Bu davaya ilişkin verilen karar kesinleşmeden icra edilemez.
Zamanaşımı
Muhdesatın aidiyeti davası için öngörülmüş bir zamanaşımı süresi yoktur. Ancak ortaklığın giderilmesi (izalei şuyu) davasında muhdesat iddiası var ise mahkeme tarafından verilen süre içerisinde dava açılmaması halinde bu haktan vazgeçildiği kabul edilmektedir.
Muhdesatın aidiyeti davasına ilişkin düzenlemeler kısaca böyle olmakla birlikte hak kaybı yaşamamak ve takibin daha sağlıklı yürümesi için hukuk büromuz ile iletişime geçebilirsiniz.